مقاله پژوهشی
سهیل ایگدری؛ عطا مولودی صالح
چکیده
این مطالعه با هدف یافتن صفات ریختی برای تفکیک گونه‌های جنس Cobitisدر ایران با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 65 قطعه از رودخانه های سفیدرود(C. saniae)، سیاه (C. faridpaki)، ملوسجان(C. linea) و گاماسیاب (C. avicennae) توسط الکتروشوکر صیدو برای استخراج داده های حاصل از شکل بدن بر روی عکس‌های گرفته شده در نرم افزار ...
بیشتر
این مطالعه با هدف یافتن صفات ریختی برای تفکیک گونه‌های جنس Cobitisدر ایران با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 65 قطعه از رودخانه های سفیدرود(C. saniae)، سیاه (C. faridpaki)، ملوسجان(C. linea) و گاماسیاب (C. avicennae) توسط الکتروشوکر صیدو برای استخراج داده های حاصل از شکل بدن بر روی عکس‌های گرفته شده در نرم افزار tpsDig2، تعداد 14 نقطه لندمارک تعریف و رقومی سازی شد. دادههای حاصل پس از آنالیز پروکراست با استفاده از آنالیزهای تجزیه به مولفههای اصلی (PCA)، آزمون واریانس چندمتغیره تجزیه همبستگی کانونی (MANOVA/CVA) و آنالیز خوشهای (CA) مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین گونه‌های مورد مطالعه از لحاظ شکل بدنی حاصل از آنالیز MANOVA/CVAتفاوت معنی‌داری وجود دارد (001/0p <). نتایج آنالیز خوشهای نیز گونه C. avicennae را در یک خوشه و جدا از سه گونه دیگر قرار داد. نتایج همچنین آشکار کرد که اعضای این جنس با تغییر در ارتفاع بدن، اندازه سر و موقعیت پوزه، طول ساقه دمی و جایگاهای بالههای پشتی، مخرجی و سینهای خود را با شرایط زیستی در زیستگاههای مختلف سازگار نمودهاند.
مقاله پژوهشی
رضا تمرتاش؛ محمد رضا طاطیان؛ هانیه اندزر چمنی؛ سید حسن زالی؛ سیده محدثه احسانی
چکیده
گونه های مهاجم نهدیدی برای اکوسیستم های سرتاسر جهان محسوب میشوند و نگرانی بوم شناسان در مورد گیاهان مهاجم رو به افزایش است. سرخس عقابی(Pteridium aquilinum) از جمله گیاهان مهاجم است که بیشترین پراکنش را در جهان دارد. این مطالعه به بررسی فیتوشیمیایی گونه سرخس عقابی در گرادیان مختلف ارتفاعی پرداخته است.در این پژوهش، نمونه برداری ...
بیشتر
گونه های مهاجم نهدیدی برای اکوسیستم های سرتاسر جهان محسوب میشوند و نگرانی بوم شناسان در مورد گیاهان مهاجم رو به افزایش است. سرخس عقابی(Pteridium aquilinum) از جمله گیاهان مهاجم است که بیشترین پراکنش را در جهان دارد. این مطالعه به بررسی فیتوشیمیایی گونه سرخس عقابی در گرادیان مختلف ارتفاعی پرداخته است.در این پژوهش، نمونه برداری به صورت تصادفی در سه طبقه ی ارتفاعی (0-700، 700-1400 و 1400-2100) با 3 تکرار در دو مرحله ی رشد و زایشی از پوشش گیاهی و خاک انجام شد. در مرحله رویشی ترکیب Linalool (لینالول) در طبقه ارتفاعی 0-700 با 09/1 دارای بیشترین درصد بود. طی مرحله زایشی ترکیبات Sabinene (سابینن) و Thujene–α(آلفا توجن) به ترتیب با 15/0 و 13/0 درصد دارای بیشترین مقدار در طبقه ارتفاعی 0-700 بودند. میزان اسانس در مرحله رویشی بیشتر از مرحله زایشی بود در نتیجه می توان بیان نمود مرحله رشد گیاه تاثیر بسزایی در میزان ترکیبات اسانس خواهد داشت.
مقاله پژوهشی
ناصر جعفری؛ مهدیه فغانی پنبه زاری؛ اباصلت حسین زاده کلاگر؛ محمد علی ابراهیم زاده
چکیده
گیاه بارهنگ کبیر (.Plantago major L) یکی از گیاهان دارویی مهم بوده که در سراسر دنیا در طب سنتی به کار می رود. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر عوامل اکولوژیکی و ادافیکی بر مواد مؤثره ی این گیاه صورت گرفت. برای این منظور گیاه بارهنگ کبیر از مناطق مختلف استان مازندران به نام های شوراب، پایین کلا، و پنبه زارکتی جمع آوری گردید. میزان ...
بیشتر
گیاه بارهنگ کبیر (.Plantago major L) یکی از گیاهان دارویی مهم بوده که در سراسر دنیا در طب سنتی به کار می رود. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر عوامل اکولوژیکی و ادافیکی بر مواد مؤثره ی این گیاه صورت گرفت. برای این منظور گیاه بارهنگ کبیر از مناطق مختلف استان مازندران به نام های شوراب، پایین کلا، و پنبه زارکتی جمع آوری گردید. میزان فنول و فلاونوئید عصاره متانولی اسیدی نمونه های گیاهی، به ترتیب با استفاده از منحنی استاندارد گالیک اسید و کوئرستین محاسبه شدند. همچنین فعالیت آنتی اکسیدانی نمونه ها به سه روش بدام اندازی DPPH، نیتریک اکساید و قدرت احیاکنندگی بررسی شد. نتایج ما نشان داد همه بارهنگ های مناطق مختلف، دارای محتوای فنول و فلاونوئید کل و فعالیت آنتی اکسیدانی هستند و میزان فعالیت بیولوژیکی عصاره به میزان فنول و فلاونوئید آن بستگی دارد. از سوی دیگر عملکرد آنتی اکسیدانی گونه ی بارهنگ کبیر تحت تأثیر شرایط آب و هوایی و همچنین خصوصیات رویشگاه و عوامل ادافیکی تغییر می کند. براساس این یافته ها پیشنهاد می شود، شناسایی پتانسیل عصاره ی بارهنگ کبیر و انتخاب رویشگاه و مرحله ی فنولوژی بهینه بسیار ضروری است و امکان فراهم کردن استخراج مواد مؤثره در استفاده های کاربردی از فرآورده ها و توان افزایش عملکرد دارویی گیاهان را سبب می شود.
مقاله پژوهشی
مهند حاج مصطفی؛ بسام العقله؛ قاسم عشوری
چکیده
تولید پلی‌ساکارید‌های لاکتیکی (با توجه به گراس بودن آن‌ها) می‌تواند به عنوان جایگزین ارزشمندی برای پلی‌ساکارید‌های میکروبی تولید شده فعلی باشند. در این تحقیق به بررسی منابع کربن و نیتروژن مناسب برای تولید اگزو‌پلی‌ساکارید‌ها (EPSs) توسط لوکونوستوک دکسترانیکوم (Leuconostoc dextranicum) که یک باکتری گراسی است، پرداخته شد. نتایج بررسی-های ...
بیشتر
تولید پلی‌ساکارید‌های لاکتیکی (با توجه به گراس بودن آن‌ها) می‌تواند به عنوان جایگزین ارزشمندی برای پلی‌ساکارید‌های میکروبی تولید شده فعلی باشند. در این تحقیق به بررسی منابع کربن و نیتروژن مناسب برای تولید اگزو‌پلی‌ساکارید‌ها (EPSs) توسط لوکونوستوک دکسترانیکوم (Leuconostoc dextranicum) که یک باکتری گراسی است، پرداخته شد. نتایج بررسی-های انجام شده نشان داد که گلوکز (Glu) در مقایسه با قند‌های دیگر و پپتون در مقایسه با منابع نیتروژن دیگر باعث تولید EPSs بیشتری در محیط کشت شدند. لذا در ادامۀ تحقیق تنها از گلوکز و پپتون جهت بهینه کردن شرایط تولید EPSs استفاده شد. به منظور بررسی تأثیر و بهینه سازی شرایط تولید EPS، سه پارامتر دما، pH و زمان انکوباسیون، هر کدام در پنج سطح انتخاب شده و به طور جداگانه بهینه شدند. سپس برای دستیابی به سطوحی از متغیر‌های مستقل که در نتیجه به کارگیری آن‌ها بهترین محصول از واکنش به دست می‌آمد، بهینه سازی انجام شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده، دمای انکوباسیون°C 40، pH برابر 5/5 و زمان تخمیر 48 ساعت به عنوان بهترین شرایط برای تولید آزمایشگاهی EPSs انتخاب شدند. به طور خلاصه نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که میتوان از باکتری بومی لوکونوستوک دکسترانیکوم و محیط کشت ارزان قیمت شیر پس چرخ (Skimmed milk) برای تولید این محصول با ارزش استفاده کرد.
مقاله پژوهشی
مرجان دیانت
چکیده
هفت‌بند یک از مهمترین علف‌های هرز با وسیع ترین پراکنش در دنیاست که گونه‌های آن دارای خواب هستند. برای تعیین بهترین تیمار شکستن خواب سه گونه هفت‌بند خوابیده (Polygonum aviculare L.)، هفت‌بند پیچ (P. convolvulus L.) و هفت‌بند ایرانی (P. persicaria) آزمایشی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل خراش‌دهی با اسید سولفوریک، نیترات پتاسیم، سرمادهی مرطوب، جیبرلیک اسید ...
بیشتر
هفت‌بند یک از مهمترین علف‌های هرز با وسیع ترین پراکنش در دنیاست که گونه‌های آن دارای خواب هستند. برای تعیین بهترین تیمار شکستن خواب سه گونه هفت‌بند خوابیده (Polygonum aviculare L.)، هفت‌بند پیچ (P. convolvulus L.) و هفت‌بند ایرانی (P. persicaria) آزمایشی انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل خراش‌دهی با اسید سولفوریک، نیترات پتاسیم، سرمادهی مرطوب، جیبرلیک اسید بودند. در بخش دیگر پژوهش اثرات دمای متناوب شب/ روز (5/15، 10/20، 15/25، 20/30 و 25/35 درجه سانتی گراد) و نور (تاریکی مطلق، 16 ساعت نور/8 ساعت تاریکی و نور مداوم) روی 10 جمعیت هفت بند، از سه گونه مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین جهت تعیین عمق مطلوب جوانه‌زنی، هفت عمق کاشت (0، 2، 4، 6، 8، 10، 12 سانتی متر) مورد بررسی قرار گرفتند. بهترین تیمارها جهت شکستن خواب در گونه‌های هفت‌بند خوابیده و هفت‌بند ایرانی سرمادهی مرطوب و در هفت‌بند پیچ اسید سولفوریک بودند. تفاوت معنی‌داری در درصد و سرعت جوانه‌زنی بین جمعیت‌های هفت‌بند وجود داشت. جوانه‌زنی در طیف گسترده‌ای از نوسانات دمایی صورت گرفت اما تفاوت‌های بین گونه‌ای و درون گونه‌ای در این سه گونه وجود داشت. جوانه‌زنی هفت‌بند پیچ به نور وابسته نبود. در همه جمعیت‌ها با افزایش عمق کاشت درصد سبز شدن کاهش یافت اما واکنش سبز شدن بذرهای جمعیت ها به افزایش عمق کاشت، متفاوت بود. نیاز نوری هفت‌بند خوابیده و ایرانی نشان داد که این گونه‌ها در مزارعی با شخم حداقل یا بدون شخم فراوانی بیشتری خواهند داشت. بنابراین افزایش عمق شخم می‌تواند در مدیریت این گونه‌ها موثر باشد.
مقاله پژوهشی
سمیه سرگلزایی؛ ازیتا فراشی؛ امید صفری؛ حمیدرضا احمدنیای مطلق
چکیده
رودخانه کارده، یکی از مهمترین رودخانه‌های دائمی استان خراسان رضوی است که بخش عمده‌ای از آب شرب و کشاورزی شهر مشهد را تأمین می‌کند. جهت ارزیابی کیفیت رودخانه کارده در این پژوهش از شاخص‌های زیستی چند معیاره و همچنین جهت درک تأثیر محرک‌های ساختار جامعه ماکروبنتورها بر مدیریت اکوسیستم‌ها از آمار چند متغیره استفاده شد. بدین منظور ...
بیشتر
رودخانه کارده، یکی از مهمترین رودخانه‌های دائمی استان خراسان رضوی است که بخش عمده‌ای از آب شرب و کشاورزی شهر مشهد را تأمین می‌کند. جهت ارزیابی کیفیت رودخانه کارده در این پژوهش از شاخص‌های زیستی چند معیاره و همچنین جهت درک تأثیر محرک‌های ساختار جامعه ماکروبنتورها بر مدیریت اکوسیستم‌ها از آمار چند متغیره استفاده شد. بدین منظور از چهار ایستگاه مطالعاتی طی چهار فصل در سال97-98 نمونه‌برداری ماکروبنتوزها انجام شد و همچنین پارامترهای فیزیکی و شیمیایی اندازه‌گیری گردید. در این مطالعه از راسته Ephemeroptera در مجموع خانواده‌های Caenidae و Baetidae بیشترین فراوانی (66/60 درصد) را داشت. نتایج نشان داد شاخص یکپارچگی زیستی مبتنی بر ماکروبنتوزها بین 3 تا 1/1 متغیر بوده و بر اساس این شاخص زیستی کیفیت آب رودخانه کارده در سه طبقه کیفی نسبتاً خوب، ضعیف و بسیار ضعیف طبقه‌بندی شد و شاخص سیگنال در دو طبقه کیفی آلودگی متوسط و آلودگی شدید قرار گرفت. همچنین آنالیز تطبیقی متعارف نشان داد که نیترات، اکسیژن خواهی بیوشیمیایی و اکسیژن خواهی شیمیایی بیشترین تأثیر را در پراکنش ماکروبنتوزها در ایستگاه‌های مطالعاتی دارد. در مجموع کیفیت آب رودخانه کارده نامطلوب ارزیابی شد و در بین ایستگاه‌های مطالعاتی شرایط ایستگاه یک نسبتاً بهتر از ایستگاه‌های دیگر است. از میان شاخص‌های موجود شاخص‌های چند معیاره مطمئن‌تر می‌باشد. اما باید مطابق شرایط رودخانه‌های ایران کالیبراسیون این شاخص‌ها انجام شود.
مقاله پژوهشی
سعید شفیعی ثابت؛ شقایق جامی؛ فاطمه علیزاده لادمخی
چکیده
جهت بررسی رفتار شناگری و ترجیحات رنگی ماهی زبرا تعداد 16 قطعه ماهی بالغ به‌صورت انفرادی به روش T-mazeاستفاده شدند. شاخص‌های رفتاری شامل زمان خوگیری در منطقه آغازین، زمان رسیدن به منطقه تصمیم‌گیری، تعداد دفعات گزینش رنگ و مدت‌زمان سپری‌شده در ترکیبات بازوهای رنگی (سبز-قرمز و آبی-زرد) اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که مدت‌زمان خوگیری ...
بیشتر
جهت بررسی رفتار شناگری و ترجیحات رنگی ماهی زبرا تعداد 16 قطعه ماهی بالغ به‌صورت انفرادی به روش T-mazeاستفاده شدند. شاخص‌های رفتاری شامل زمان خوگیری در منطقه آغازین، زمان رسیدن به منطقه تصمیم‌گیری، تعداد دفعات گزینش رنگ و مدت‌زمان سپری‌شده در ترکیبات بازوهای رنگی (سبز-قرمز و آبی-زرد) اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که مدت‌زمان خوگیری در منطقه آغازین و رسیدن به منطقه تصمیم‌گیری بهطور میانگین به ترتیب 300 و 120 ثانیه بود. در مورد تعداد دفعات گزینش، ماهی زبرا رنگ قرمز را نسبت به رنگ سبز ترجیح داد (p <0.05). اما تعداد دفعات گزینش رنگ آبی- زرد تفاوت معنی‌داری را نشان نداد (P>0.05). همچنین، مدت‌زمان سپری‌شده در هر دو گروه بازوهای رنگی تفاوت معنی‌داری را نشان نداد (P>0.05). با توجه به نتایج این مطالعه ماهی زبرا توانایی تشخیص رنگها را دارد و T-maze یک ابزار معتبر برای ارزیابی ترجیحات رنگی می‌باشد.
مقاله پژوهشی
محدثه غفاری؛ فرشاد درویشی؛ سنبل ناظری
چکیده
پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که در پیشگیری و درمان از بیماری‌ها نقش مهمی دارند. با توجه به اهمیت مخمر‌های پروبیوتیک، هدف این تحقیق جداسازی مخمر با ویژگی‌های پروبیوتیکی است. نمونه‌برداری از قسمت‌های مختلف پوست انسان انجام شد. توانایی رشد مخمر جدا شده در غلظت‌های 3/0، 5/0 و 1درصد اکسگال، غلظت‌های 2، 4 و 6 درصد NaCl، ...
بیشتر
پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که در پیشگیری و درمان از بیماری‌ها نقش مهمی دارند. با توجه به اهمیت مخمر‌های پروبیوتیک، هدف این تحقیق جداسازی مخمر با ویژگی‌های پروبیوتیکی است. نمونه‌برداری از قسمت‌های مختلف پوست انسان انجام شد. توانایی رشد مخمر جدا شده در غلظت‌های 3/0، 5/0 و 1درصد اکسگال، غلظت‌های 2، 4 و 6 درصد NaCl، pH های 2، 4، 8/5، 9 و 11 و دمای 37، 40 و 42 درجه سلسیوس بررسی شدند. فعالیت آنزیمهای آمیلاز، پروتئاز، پکتیناز، سلولاز، لیپاز، اورهآز، کاتالاز، سیتراتاز و همولیزین نمونه جداشده بررسی شد. این مخمر توانایی رشد در 3/0درصد اکسگال، غلظت‌های 2، 4 و 6 درصد NaCl، pH های2، 4، 8/5، 9 و 11و همچنین دمای 37 درجه سلسیوس را داشت. مخمر جدا شده ویژگی اولیه پروبیوتیک را دارد و می‌تواند در مطالعات بعدی مورد استفاده قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
معصومه محرابی؛ محمد فائزی قاسمی؛ بهنام راستی؛ مجتبی فلاحتی؛ امیر میرزایی
چکیده
نانو ذرات اکسید آهن متخلخل کاربردهای مختلفی در صنایع پزشکی و دارویی دارند بنابراین بررسی اثرات آن‌ها روی سلول‌های سرطانی بسیار مهم می‌تواند باشد. بر این اساس، هدف از این مطالعه سنتز نانو ذرات اکسید آهن متخلخل و مقایسه تأثیر آن‌ها بین سلول‌های لنفوسیتی و سلول‌های لوسمی میلوئیدی مزمن (562K) است. نانو ذرات اکسید آهن متخلخل توسط روش ...
بیشتر
نانو ذرات اکسید آهن متخلخل کاربردهای مختلفی در صنایع پزشکی و دارویی دارند بنابراین بررسی اثرات آن‌ها روی سلول‌های سرطانی بسیار مهم می‌تواند باشد. بر این اساس، هدف از این مطالعه سنتز نانو ذرات اکسید آهن متخلخل و مقایسه تأثیر آن‌ها بین سلول‌های لنفوسیتی و سلول‌های لوسمی میلوئیدی مزمن (562K) است. نانو ذرات اکسید آهن متخلخل توسط روش هیدروترمال ساخته شد و توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی و عبوری موردبررسی قرار گرفتند اثر غلظت‌های مختلف از این نانو ذرات بر روی سلول‌های لنفوسیتی و سلول‌های لوسمی میلوئیدی مزمن (562K) با به‌کارگیری آزمون MTT و تجزیه‌وتحلیل فلوسایتومتری بررسی شد؛ مطالعه های پراش اشعه X ، میکروسکوپ الکترونی عبوری و هیستوگرام پراکندگی نور پویا((Dynamic light scattering ساخته‌شدن نانو ذرات اکسید آهن متخلخل را تائید کرد. این نتایج نشان داد نانو ذرات به شکل کروی با قطر متوسط حدود 100 نانومتر می‌باشند؛ نتایج آزمون MTT آشکار کرد که نانو ذرات اکسید آهن متخلخل باعث کاهش حیات سلول‌ها وابسته به دوز میشوند، این سمیت در سلول‌های لوسمی میلوئیدی مزمن نسبت به سلول‌های لنفوسیتی بیشتر بود. پس از مشخص شدن غلظت 50IC نانو ذرات اکسید آهن متخلخل، تجزیه‌وتحلیل فلوسایتومتری به‌منظور بررسی مرگ برنامه‌ریزی‌شده سلولی (آپوپتوزیس) بر روی سلول‌های لنفوسیتی و سلول‌های لوسمی میلوئیدی مزمن ؛ در مقایسه با سلول‌های بدون تیمار( کنترل)، انجام پذیرفت. میزان مرگ برنامه‌ریزی‌شده و نکروز در سلول‌های لوسمی میلوئیدی مزمن تیمار شده توسط نانو ذرات اکسید آهن متخلخل نسبت به سلول‌های لنفوسیتی به‌مراتب بیشتر بود. میتوان استنباط کرد که نانو ذرات اکسید آهن متخلخل به‌عنوان عوامل ضد سرطان محتمل استفاده شوند.
مقاله پژوهشی
نساء نامداریان؛ پریسا تاجر محمد قزوینی؛ اکرم سادات طباطبایی بفرویی
چکیده
هدف از این مطالعه ارزیابی توانایی آزولا فیلیکولیدس تیمار شده در جذب اورانیوم به عنوان جاذب زیستی جدید است. در این پژوهش آزمایشات جذب اورانیوم توسط زیست توده تیمار نشده و تیمارشده با فروسیانید و H2O2/MgCl2 انجام شد. بررسی‌ها مشخص کرد که حداکثر ظرفیت جذب اورانیوم توسط زیست توده های مختلف تیمار شده در pH 5 است. ایزوترم فروندلیش برای ارزیابی ...
بیشتر
هدف از این مطالعه ارزیابی توانایی آزولا فیلیکولیدس تیمار شده در جذب اورانیوم به عنوان جاذب زیستی جدید است. در این پژوهش آزمایشات جذب اورانیوم توسط زیست توده تیمار نشده و تیمارشده با فروسیانید و H2O2/MgCl2 انجام شد. بررسی‌ها مشخص کرد که حداکثر ظرفیت جذب اورانیوم توسط زیست توده های مختلف تیمار شده در pH 5 است. ایزوترم فروندلیش برای ارزیابی دادههای تجربی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که جاذب تیمار شده با H2O2/MgCl2 کارآمدتر از دیگر جاذبها است و جذب اورانیوم توسط آن نسبتاً سریع و در 60 دقیقه به حداکثر میرسد. حداکثر جذب اورانیوم با استفاده از ذرات بزرگتر جاذب (سایز 2-4 میلیمتر) بدست آمد. حداکثر ظرفیت جذب یون های اورانیوم توسط جاذب تیمار شده با H2O2/MgCl2 در شرایط بهینه حدود 2/42 میلی گرم بر گرم زیست توده خشک است. نتایج نشان داد که پیشتیمار می‌تواند روش مناسبی در جهت افزایش ظرفیت جذب جاذبهای زیستی باشد.
