مقاله پژوهشی
گیاهی
مهدی کاکایی؛ سحر بختیاریان؛ حجت اله مظاهری لقب
چکیده
مقدمه و هدف: یونجه زراعی به طلای سبز معروف است یکی از مناسب‌ترین گیاهان علوفه‌ای شناخته شده در جهان است. آفت سرخرطومی برگ یونجه از جمله تنش‌های محدود کننده در تولید یونجه به حساب می‌آید. استفاده از ارقام متحمل روشی مطمئن و سودمند برای کنترل آفت سرخرطومی برگ در یونجه می‌باشد. مواد و روش‌ها: به منظور گروه‌بندی تحمل به آفت در یونجه‌های ...
بیشتر
مقدمه و هدف: یونجه زراعی به طلای سبز معروف است یکی از مناسب‌ترین گیاهان علوفه‌ای شناخته شده در جهان است. آفت سرخرطومی برگ یونجه از جمله تنش‌های محدود کننده در تولید یونجه به حساب می‌آید. استفاده از ارقام متحمل روشی مطمئن و سودمند برای کنترل آفت سرخرطومی برگ در یونجه می‌باشد. مواد و روش‌ها: به منظور گروه‌بندی تحمل به آفت در یونجه‌های زراعی، صفات 30 ژنوتیپ یونجه موجود در ژرم‌پلاسم در مزرعه آموزشی دانشگاه بوعلی‌سینا مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌ها: اثر ارقام و سطوح حمله آفات در ارتباط با صفات تعداد لارو، عملکرد علوفه تر، عملکرد علوفه-خشک، ارتفاع زمان برداشت در سطح احتمال 1%(P≤%1) و صفت میزان خسارت در سطح احتمال 5% (P≤%5) اختلاف معنی‌دار نشان دادند. صفت تعداد لارو با میزان خسارت در سطح 5% (P≤%5) همبستگی مثبت و معنی‌دار داشت. در رگرسیون گام به گام، عملکرد علوفه خشک به عنوان متغیر تابع و سایر صفات به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شدند. نتیجه‌نشان داد که عملکرد علوفه تر، درصد ماده خشک، درصد خسارت و میزان کلروفیل با ضریب تبیین تجمعی 26/90 بیشترین تغییرات درصد خسارت را توجیه نمود. نتیجه‌گیری: با توجه به متغیر عملکرد علوفه خشک و مقایسات میانگین سایر صفات، ارقام یزدی35 و مائوپا102 با داشتن به ترتیب کمترین تعداد لارو و کمترین درصد خسارت و همچنین بالاترین ارتفاع زمان خسارت، متحمل‌ترین ارقام شناسایی شدند و ارقام تک بوته 92 و محلی میاندوآب با داشتن بالاترین تعداد لارو، درصد خسارت و همچنین کمترین ارتفاع زمان خسارت به عنوان حساس‌ترین ارقام نسبت به حمله سرخرطومی شناخته شدند.
مقاله پژوهشی
گیاهی
آزاده طاهری؛ منیره چنیانی؛ علی گنجعلی؛ افسانه عارفی اسکوئی
چکیده
سابقه و هدف: کاکوتی‌کوهی (Ziziphora clinopodioides Lam.) گیاهی چند‌ساله از تیره‌ی نعناع است که در مناطق مختلف ایران (شمال، شمال‌غرب، شمال‌شرق، غرب، مرکز و شرق) پراکندگی گسترده دارد. این پژوهش با هدف بررسی محتوای برخی مشتقات فنلی (فنل، فلاونوئید، فلاون و فلاونول، ارتو-دی‌فنل و اسیدفنلی) در دوره رشد‌رویشی سه جمعیت کاکوتی‌کوهی، متعلق به استان ...
بیشتر
سابقه و هدف: کاکوتی‌کوهی (Ziziphora clinopodioides Lam.) گیاهی چند‌ساله از تیره‌ی نعناع است که در مناطق مختلف ایران (شمال، شمال‌غرب، شمال‌شرق، غرب، مرکز و شرق) پراکندگی گسترده دارد. این پژوهش با هدف بررسی محتوای برخی مشتقات فنلی (فنل، فلاونوئید، فلاون و فلاونول، ارتو-دی‌فنل و اسیدفنلی) در دوره رشد‌رویشی سه جمعیت کاکوتی‌کوهی، متعلق به استان خراسان‌شمالی صورت گرفت. مواد و روش‌ها: به این منظور بذرهای جمع‌آوری شده از مناطق درکش و هاور، تیمورتاش و رئین، در گلدان کاشته و در دو دوره رشد رویشی دو‌ماهگی و پنج‌ماهگی برداشت شدند. پس از عملیات نمونه‌برداری، بخش-هوایی و ریشه گیاهان از هم تفکیک و مشتقات فنلی مذکور با روش‌های اسپکتروفتومتری سنجش گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که محتوای مشتقات فنلی به‌طور معنیداری تحت تأثیر نوع جمعیت، اندام گیاهی (بخش‌هوایی و ریشه) و سن گیاه (مرحله‌ی رشد) قرار می‌گیرد. بر‌این‌اساس بخش‌هوایی کاکوتی‌کوهی متعلق به جمعیت درکش و هاور، در مرحله‌ی دو ماهگی که جوانتر است، میزان مشتقات فنلی بیشتر [فنل‌کل mg GAE/g DW 91/11، فلاونوئید‌کل mg CAT/g DW 55/13، فلاون و فلاونول‌کل mg QUE/g DW 94/5، ارتو-دی‌فنل کل mg GAE/g DW 95/2 و اسیدفنلی کل mg CAE/g DW 44/2] نسبت به مرحله‌ی پنج ماهگی دارد. نتیجه گیری: در مجموع وصرف‌نظر از بخش‌هوایی و ریشه، جمعیت درکش و هاور و تیمورتاش در هر دو مرحله‌ی رشد رویشی به‌عنوان جمعیت منتخب از لحاظ تولید حداکثری مشتقات فنلی گزارش شدند. این نتایج به انتخاب جمعیت‌های برتر دارای محتوای متابولیتی بیشتر و به‌دنبال آن استفاده بهینه در صنایع غذایی و دارویی کمک شایانی خواهد نمود.
مقاله پژوهشی
بیوتکنولوژی
مراحم آشنگرف؛ سمیه فتاحی
چکیده
چکیدهمقدمه: نانوذرات نقره به دلیل اندازه کوچک آنها و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد، در بسیاری از صنایع مانند پوشش‌دهی، ضدعفونی کننده، تصفیه آب و همچنین در پزشکی استفاده می‌شوند. سنتز زیستی برون سلولی نانوذرات نقره با استفاده از سیستم قارچی، یک روش مناسب برای جلوگیری از استفاده از مواد شیمیایی است. هدف از این مطالعه، سنتز ...
بیشتر
چکیدهمقدمه: نانوذرات نقره به دلیل اندازه کوچک آنها و خصوصیات فیزیکی و شیمیایی منحصر به فرد، در بسیاری از صنایع مانند پوشش‌دهی، ضدعفونی کننده، تصفیه آب و همچنین در پزشکی استفاده می‌شوند. سنتز زیستی برون سلولی نانوذرات نقره با استفاده از سیستم قارچی، یک روش مناسب برای جلوگیری از استفاده از مواد شیمیایی است. هدف از این مطالعه، سنتز زیستی برون نانوذره‌ی نقره توسط سلول در حال استراحت سویه‌ی بومی قارچی Aspergillus niger ZRS14 و بهینه سازی فرآیند سنتز به روش آماری تاگوچی می‌باشد. روش‌ها: اثر پارامترهای زیست توده، زمان گرماگذاری، pH و غلظت نیترات نقره در سه سطح با استفاده از نرم افزار Qualitek-4 انجام شد. تعیین ویژگی نانوذرات نقره سنتز شده توسط آنالیزهای طیف سنجی شامل طیف سنجی UV-Vis، طیف پراش اشعه ایکس (XRD)، طیف‌سنجی تبدیل فوریه مادون قرمز(FTIR) و میکروسکوپ الکترونی روبشی گسیل میدانی (FESEM) انجام شد. نتایج و بحث: نتایج نشان داد سویه‌ی مذکور تحت شرایط بهینه شامل غلظت ۲ میلی مولار نیترات نقره، pH برابر ۶، دمای برابر 32 درجه‌ی سلسیوس و پس از 72 ساعت گرماگذاری، نانوذرات نقره کروی با میانگین اندازه‌ی 24 تا 38 نانومتر به‌صورت برون سلولی و تحت استراتژی سلول در حال استراحت سنتز می نماید. نانوذرات نقره عنصری کروی سنتز شده، دارای ماهیت کریستالی، اندازه‌ی نسبتا کوچک و پایداری بالا به علت پوشش دهی توسط پروتئین‌های ترشح شده از قارچ هستند.
مقاله پژوهشی
جانوری
اکبر حاجی زاده مقدم؛ کوثر تقی زاده؛ صدیقه خانجانی جلودار؛ وحید حسن تبار
چکیده
مقدمه: تتراکلریدکربن (CCl4) حلال شیمیایی رایج که موجب استرس اکسیداتیو و آسیب مغزی می‌شود. آلفاپینن دارای خواص آنتی‌اکسیدانی نقش مهمی در کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود التهاب دارد. با این حال، آلفاپینن به دلیل حلالیت کم فراهمی زیستی پایینی دارد. هدف از این پژوهش بررسی اثرات حفاظتی نانوفیتوزوم آلفاپینن بر آسیب مغزی ناشی از CCl4 در موش صحرایی ...
بیشتر
مقدمه: تتراکلریدکربن (CCl4) حلال شیمیایی رایج که موجب استرس اکسیداتیو و آسیب مغزی می‌شود. آلفاپینن دارای خواص آنتی‌اکسیدانی نقش مهمی در کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود التهاب دارد. با این حال، آلفاپینن به دلیل حلالیت کم فراهمی زیستی پایینی دارد. هدف از این پژوهش بررسی اثرات حفاظتی نانوفیتوزوم آلفاپینن بر آسیب مغزی ناشی از CCl4 در موش صحرایی نر است. روش‌ها:. در این پژوهش 35 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به پنج گروه کنترل، نانوفیتوزوم آلفاپینن (50 میلی‌گرم بر کیلوگرم ) به مدت 14 روز، CCl4 ) 1 میلی‌گرم بر کیلوگرم ) دوبار در هفته به مدت 14 روز و دو گروه CCl4 که با آلفاپینن و نانوفیتوزوم آلفاپینن (50 میلی‌گرم بر کیلوگرم ) به مدت 14 روز تحت درمان قرار گرفتند تقسیم شدند. در نهایت، میزان سطوح مالون دی آلدهید (MDA) و گلوتاتیون (GSH) و همچنین فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، کاتالاز (CAT) و گلوتاتیون پراکسیداز (GPx) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج و بحث: نتایج ما نشان داد سطح GSH ( 001/0 P<) و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی ( 01/0> P) در مغز موش دریافت کننده CCl4 بطور معنیداری نسبت به گروه کنترل کاهش یافت در حالیکه نانوفیتوزوم آلفاپینن بطور معنیداری افزایش داد. در مقابل، سطح MDA در مغز موش دریافت کننده CCl4بطور معنیداری ( 001/0>P ) نسبت به گروه کنترل افزایش یافت. در حالیکه نانوفیتوزوم آلفاپینن سطح MDA را بطور معنیداری کاهش داد. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که نانوفیتوزوم آلفاپینن می‌تواند از مغز در برابر استرس اکسیداتیو و آسیب ناشی از CCl4 محافظت کند.
مقاله پژوهشی
جانوری
فرین بابائی بالدرلو؛ همایون خزعلی
چکیده
مقدمه: به‌خوبی ثابت شده است که سیستم گرلینرژیک اثر مهاری بر فعالیت تولیدمثلی دارد. پپتید وابسته به RF-amide-3 (RFRP-3) یکی از مهمترین نوروپپتیدهایی است که تولیدمثل پستانداران را تنظیم می‌کند. مطالعات، وجود گیرنده گرلین به‌نام گیرنده سکرتاگوگ هورمون رشد (GHS-R1a) را در نواحی حاوی RFRP-3 در مغز نشان داده‌اند. بنابراین، ممکن است سیستم گرلینرژیک ...
بیشتر
مقدمه: به‌خوبی ثابت شده است که سیستم گرلینرژیک اثر مهاری بر فعالیت تولیدمثلی دارد. پپتید وابسته به RF-amide-3 (RFRP-3) یکی از مهمترین نوروپپتیدهایی است که تولیدمثل پستانداران را تنظیم می‌کند. مطالعات، وجود گیرنده گرلین به‌نام گیرنده سکرتاگوگ هورمون رشد (GHS-R1a) را در نواحی حاوی RFRP-3 در مغز نشان داده‌اند. بنابراین، ممکن است سیستم گرلینرژیک در کنترل تولیدمثل از طریق RFRP-3 دخالت داشته باشد. هدف از این مطالعه بررسی نقش احتمالی گیرنده‌های GHS-R1a در تنظیم بیان mRNA ژن RFRP-3 و گیرنده آن GPR147 در هیپوتالاموس موش‌های صحرایی نر بود. روش‌ها: 40 سر موش صحرایی نر ویستار به 8 گروه تقسیم شدند (5n=). هر گروه سالین، 2، 4-یا-8 نانومول گرلین (آگونیست GHS-R1a)، 5، 10 یا 20 نانومول D-Lys3-GHRP-6 (DLS) (آنتاگونیست GHS-R1a)، یا همزمان گرلین (4 نانومول) و DLS (10 نانومول) از طریق کانول کاشته شده در بطن سوم مغز دریافت کرد. هیپوتالاموس موش 2 ساعت پس از درمان برای ارزیابی سطوح mRNA ژنهای RFRP-3 و GPR147 تشریح شد. نتایج: یافته‌های ما نشان داد که تزریق 4 نانومول (05/0P<) یا 8 نانومول (01/0P<) گرلین بیان mRNA-RFRP-3 را در مقایسه با گروه سالین به‌طور معنیداری افزایش داد. درحالی‌که تزریق 20 نانومول DLS به‌طور معنیداری (P<0.05) سطح mRNA RFRP-3 را نسبت به گروه سالین کاهش داد. پیش تجویز DLS به حیوانات دریافت‌کنندۀ گرلین از اثرات گرلین در افزایش بیان RFRP-3 جلوگیری کرد. گرلین یا DLS هیچ اثر قابل‌توجهی بر سطوح mRNA-GPR147 هیپوتالاموس نداشتند. بحث: فعالسازی حاد GHS-R1a بوسیله گرلین در بیان mRNA-RFRP-3 هیپوتالاموس نقش تحریکی دارد بدون آنکه تأثیر قابل‌توجهی بر سطح mRNA-GPR147 داشته باشد.
مقاله پژوهشی
گیاهی
اردوان حمیدی؛ سینا عطارروشن؛ رمضانعلی پوررستمی؛ محمدرضا تابش؛ سیامک کاتبی فر
چکیده
نیاز روز افزون جامعه به چوب و کاهش سطـح جنگلها موجب شده که جنگلکاری از جایگاه خاصی در برنامه-ریزیها برخوردار باشد. هدف مطالعه، بررسی اثر جنگلکاری خالص اکالیپتوس و آمیخته اکالیپتوس و کُنار بر خصوصیات رویشی و خاک توده‌ها در پارک لاله دزفول بود. این مطالعه در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو تیمار جنگلکاری خالص اکالیپتوس، جنگلکاری آمیخته ...
بیشتر
نیاز روز افزون جامعه به چوب و کاهش سطـح جنگلها موجب شده که جنگلکاری از جایگاه خاصی در برنامه-ریزیها برخوردار باشد. هدف مطالعه، بررسی اثر جنگلکاری خالص اکالیپتوس و آمیخته اکالیپتوس و کُنار بر خصوصیات رویشی و خاک توده‌ها در پارک لاله دزفول بود. این مطالعه در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو تیمار جنگلکاری خالص اکالیپتوس، جنگلکاری آمیخته اکالیپتوس و کُنار در سه تکرار اجرا گردید. در مجموع 42 قطعه نمونه پیاده شد. خصوصیات کمی اندازه‌گیری شده عبارت از قطر برابرسینه، قطر یقه، ارتفاع درخت، تاج پوشش، ضریب پایداری، ضریب کاهش قطری، حجم، وزن خشک برگ، شاخص سطح برگ، پهنای دوایر سالیانه و دانسیته چوب بود. برای تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از هر قطعه سه نمونه خاک از عمق 0 تا 30 سانتی‌متر تهیه و با هم مخلوط گردید تا یک نمونه خاک ترکیبی برای انجام آزمایشهای فیزیکی و شیمیایی به آزمایشگاه منتقل شد. نتایج نشان داد که میانگین قطر برابر سینه، قطر یقه، ارتفاع، حجم و پهنای دوایر سالیانه اکالیپتوس به طور معنیداری در توده خالص بیشتر از آمیخته بود. بر اساس تحلیل مؤلفه‌های اصلی و به کمک خصوصیات رویشی اکالیپتوس، دو گروه اکولوژیک در طول محورهای اول و دوم تفکیک شدند که این گروهها هر کدام انطباق بالایی با محل نمونه‌برداری نشان دادند. بررسی خصوصیات خاک بین دو توده نشان داد که میزان پتاسیم، نیتروژن، فسفر، کربن آلی و درصد رطوبت اشباع به طور معنیداری در توده خالص بیشتر بود. در مجموع میتوان اذعان داشت که ویژگیهای رویشی در جنگلکاری خالص از آمیخته بهتر بود.
مقاله پژوهشی
گیاهی
شهلا حسینی؛ ناصر عبدی؛ کویستان مولود احمد؛ سجاد آتشی
چکیده
در این تحقیق به بررسی حضور ترکیبات موثره و خاصیت ضد باکتریایی عصاره سه گونه از خانواده چتریان (Zeravschania membranacea، Zeravschania aucheriو Anthriscus nemorosa) پرداخته شدهاست. مواد و روش‌ها: در این تحقیق عصاره متانولی گیاهان در غلظت‌های مختلف تهیه گردید. سنجش کیفی حضور متابولیت های ثانویه با استفاده از تست های متعدد فارماکوگنوزی به دست آمده از مقالات انجام ...
بیشتر
در این تحقیق به بررسی حضور ترکیبات موثره و خاصیت ضد باکتریایی عصاره سه گونه از خانواده چتریان (Zeravschania membranacea، Zeravschania aucheriو Anthriscus nemorosa) پرداخته شدهاست. مواد و روش‌ها: در این تحقیق عصاره متانولی گیاهان در غلظت‌های مختلف تهیه گردید. سنجش کیفی حضور متابولیت های ثانویه با استفاده از تست های متعدد فارماکوگنوزی به دست آمده از مقالات انجام شد. خاصیت ضد میکروبی گیاهان مذکور نیز به روش انتشار دیسک و رقت لوله ایی ارزیابی گردید. حداقل غلظت مهاری (MIC) و حداقل غلظت باکتری کشی (MBC) عصاره ها بر روی استافیلوکوکوس اورئوس، اشرشیاکلی و سودوموناس آئروژینوزا تعیین شدند. نتایج و بحث: بیشترین تعداد حضور متابولیت ای ثانویه در گونه Zeravschania aucheri بود که شامل تانن، ساپونین، فنول، گلیکوزید، فلاونوئید و فلوباتانین بود. اگر چه حضور فنول و فلاونویید در تمام گونهها تایید شد ولی آزمون حضور ترکیبات آلکالوییدی، تنها در گونه Zeravschania membranacea مثبت بود. نتایج آزمایشهای ضد میکروبی نشان دادکه بیشترین هاله عدم رشد باکتری، مربوط به عصاره گونه Zeravschania membranaceaدر غلظت 400 میلی‌گرم بر روی سویه استافیلوکوکوس اورئوس (12 میلیمتر) بود و عصاره‌ی گونه Zeravschania aucheri در غلظت‌های مختلف برای تکثیر هر سه سویه مورد مطالعه حساسیتی ایجاد نکرد. حضور ترکیبات آلکالوییدی در گونه Zeravschania membranacea می تواند یکی از دلایل مهار تکثیر و رشد باکتری باشد. . همچنین عصاره Z. membranacea کمترین میزان MIC (12.5 mg.ml-1) و) MBC (25 mg.ml-1 را روی سویه S. aureus نشان داد. بر اساس نتایج گیاه Z. membranacea می تواند با لزوم حفاظت زیستی گیاه در صنایع دارویی، غذایی و کشاورزی.
مقاله پژوهشی
گیاهی
طوبی عابدی؛ رؤیا عابدی؛ هادی مدبری
چکیده
جذب و ذخیره کربن فرآیندی حیاتی در مبارزه جهانی با تغییر اقلیم است. با جذب و ذخیره دی‌اکسیدکربن انتشاریافته در جو، از تشدید اثر گلخانه‌ای جلوگیری به عمل می‌آید، به این عمل ترسیب کربن گفته می‌شود. جنگلها کم هزینه‌ترین روش از لحاظ اقتصادی برای کاهش اثرات گلخانه‌ای و سیاست‌های اقلیمی مربوط به تعادل کربن شناخته شده‌اند. در این تحقیق ...
بیشتر
جذب و ذخیره کربن فرآیندی حیاتی در مبارزه جهانی با تغییر اقلیم است. با جذب و ذخیره دی‌اکسیدکربن انتشاریافته در جو، از تشدید اثر گلخانه‌ای جلوگیری به عمل می‌آید، به این عمل ترسیب کربن گفته می‌شود. جنگلها کم هزینه‌ترین روش از لحاظ اقتصادی برای کاهش اثرات گلخانه‌ای و سیاست‌های اقلیمی مربوط به تعادل کربن شناخته شده‌اند. در این تحقیق مدل‌سازی و برآورد موجودی و ذخیره کربن خاک در جنگلکاریهای صنوبر (Populus deltoides) در استان گیلان بر اساس محاسبات مستقیم از طریق آنالیز تنه و تعیین بیوماس گیاهی مورد بررسی قرار گرفت. ترسیب کربن در مقابل متغیر مستقل سن با استفاده از تحلیل رگرسیون غیرخطی مدل‌سازی شد. به این منظور چهار منطقه جنگلکاری صنوبر در استان گیلان انتخاب شدند. در هر قطعه نمونه دو اصله درخت صنوبر به‌صورت تصادفی انتخاب و برای آنالیز تنه، قطع شدند. در هر یک از قطعات نمونه یک پروفیل خاک حفر شد. نمونه‌های خاک از اعماق 20-0، 40-20، 60-40 و 80-60 سانتیمتری خاک جهت انجام آزمایشهای فیزیکی و شیمیایی برداشت شدند.نتایج نشان داد که ترسیب کربن موجود در تنه درختان صنوبر در مناطق مورد مطالعه بین 16/24 تا 52 تن در هکتار در سال بود و مقدار ترسیب کربن در خاک نیز 8/19 تا 88/54 تن در هکتار بود که مقدار ترسیب کربن در عمق‌های سطحی خاک بیشترین بود. مقایسه ترسیب کربن در رویشگاه‌های مختلف می‌تواند به احیای زمینهای تخریب شده و تبدیل آنها به جنگلکاریهای پربازده و گام مؤثری در مدیریت ترسیب کربن با استفاده از جنگلکاری با گونه‌های سریع‌الرشد خواهد بود.
مقاله پژوهشی
گیاهی
ریحانه سعیدی؛ گلناز تجدد؛ سایه جعفری مرندی؛ مریم پیوندی
چکیده
مقدمه: گیاه زنیان متعلق به تیره‌ی کرفسیان، یکی از مهمترین گیاهان دارویی کاربردی در صنایع داروسازی ایران است که به طور طبیعی در اتیوپی، مصر و هندوستان پراکنش دارد. خصوصیات کلی گل‌ها در این تیره معمولا یکنواخت است. با این وجود، تنوع بالای ریخت‌شناسی گل در این تیره دیده می‌شود. با توجه به اهمیت دارویی زنیان، تکوین اندام زایشی نر و ماده ...
بیشتر
مقدمه: گیاه زنیان متعلق به تیره‌ی کرفسیان، یکی از مهمترین گیاهان دارویی کاربردی در صنایع داروسازی ایران است که به طور طبیعی در اتیوپی، مصر و هندوستان پراکنش دارد. خصوصیات کلی گل‌ها در این تیره معمولا یکنواخت است. با این وجود، تنوع بالای ریخت‌شناسی گل در این تیره دیده می‌شود. با توجه به اهمیت دارویی زنیان، تکوین اندام زایشی نر و ماده مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روش‌ها: گل‌ها و غنچه‌ها در مراحل مختلف نمو برداشت و سپس در الکل 70 درصد نگه‌داری شدند و برش‌های میکورتومی از نمونه‌ها پس از انجام مراحل مختلف شامل شفاف‌سازی، و قالب‌گیری در پارافین صورت گرفت. از هماتوکسیلین-ائوزین برای رنگ‌آمیزی برش‌ها استفاده شد.نتایج و بحث: بر اساس نتایج، بنیان‌گذاری اندام‌های گل در گیاه زنیان به صورت مرکزگرا می‌باشد، که در آن ابتدا کاسبرگ‌ها، سپس گلبرگ‌ها و در نهایت پرچم‌ها بنیان‌گذاری می‌شوند. تکوین مادگی با تاخیر نسبت به پرچم‌ها انجام می‌شود. پرچم‌ها ایزوستمون، لایه مغذی ترشحی، تتراد میکروسپورها از نوع تتراهدرال، میکروسپورها بیضی شکل، و دانه‌های گرده‌ی دوسلولی و سه شیاره می‌باشند. ناهمزمانی تکوین میکروسپورها در بساک‌های گل‌های یک پایه و کیسه‌های گرده‌ی یک بساک مشاهده شد. همچنین تکوین گامتوفیت نر و ماده در یک گل همزمان نمی‌باشد. تخمدان زیرین، دوبرچه‌ای، تخمک واژگون، تتراد مگاسپور خطی، تشکیل مگاسپور عملکردی و کیسه رویانی نوع علف هفت‌بند از دیگر ویژگیهای این گیاه می‌باشد.
مقاله پژوهشی
گیاهی
مریم قنادنیا؛ بهور اصغری
چکیده
مقدمه: مرزه گیاهی از خانواده نعنائیان (Lamiaceae) است که دارویی و معطر بوده، اهمیت اقتصادی داشته و در صنایع مختلف مانند مواد خوراکی و ساخت مواد آرایشی- بهداشتی کاربرد دارد. دزهای پائین پرتو گاما می‌توانند عامل تغییرات مطلوبی بر فرایند جوانه‌زنی و ترکیبات بیوشیمیایی گیاهان به ویژه انواع دارویی آنها باشند. روش‌ها: در این پژوهش بذر گیاه ...
بیشتر
مقدمه: مرزه گیاهی از خانواده نعنائیان (Lamiaceae) است که دارویی و معطر بوده، اهمیت اقتصادی داشته و در صنایع مختلف مانند مواد خوراکی و ساخت مواد آرایشی- بهداشتی کاربرد دارد. دزهای پائین پرتو گاما می‌توانند عامل تغییرات مطلوبی بر فرایند جوانه‌زنی و ترکیبات بیوشیمیایی گیاهان به ویژه انواع دارویی آنها باشند. روش‌ها: در این پژوهش بذر گیاه مرزه با دزهای 0، 15، 30، 60 و 90 گری از اشعه گاما در پژوهشکده کشاورزی هسته‌ای کرج پرتوتابی شد. سپس برخی فاکتورهای جوانه‌زنی بذر‌‌ها و همچنین ویژگیهای مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهان بررسی شد. محتوای فیتوشیمیایی عصاره از طریق اندازه‌گیری ترکیبات فنلی با استفاده از روش رنگ‌سنجی فولین-سیکالتیو و ترکیبات فلاونوئیدی از روش کلرید آلومینیم مورد بررسی قرار گرفت. نتایج و بحث: بررسی‌ها بیشترین درصد جوانه‌زنی و کمترین شاخص بنیه بذر را در دز 90 گری نشان دادند. با بالا رفتن دز تابشی از صفر تا 30 گری مقدار ترکیبات فنل و فلاونوئید کل (مولکول‌های آنتی‌اکسیدانتی) و همچنین خاصیت مهار رادیکال‌های آزاد DPPH افزایش یافته ولی افزایش بیشتر دز پرتو تا 90 گری تاثیر منفی بر مقادیر فاکتورهای مذکور گذاشت. با توجه به نتایج حاصل، تابش دز 30 گری بر بذرهای مرزه به دلیل ایجاد گیاهانی با حداکثر مقدار ترکیبات ارزشمند فنل و فلاونوئیدی، می‌تواند جهت به دست آوردن محصولی با حداکثر متابولیت‌های مفید برای سلامتی پیشنهاد شود.
