نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حمیدرضا شهرادنیا ¹
• عاطفه چمنی ²
• مهرداد زمانپور ³

¹ دانشجوی دکتری تنوع زیستی، گروه محیط زیست، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

² استادیار گروه محیط زیست، واحد اصفهان(خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

³ استادیار بخش آبزیان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، شیراز

چکیده

 
بی­ مهرگان کفزی می­توانند به­ عنوان شاخص زیستی، تغییرات طبیعی و انسان ساخت محیط را نشان دهند.رودخانه­ ی قره آغاج یکی از مهم­ترین رودخانه­ های استان فارس است که در طی مسیر خود مصارف بسیار کشاورزی و شرب دارد. هدف از این مطالعه، بررسی تغییرات بی­ مهرگان کفزی طی یک سال از مهر 97 تا شهریور 98 به­ منظور تعیین شرایط کیفی آب رودخانه­ ی قره آغاج است. بدین منظور 10 ایستگاه  نمونه‌برداری  در مسیر رودخانه، در مسیری به طول تقریبی 190 کیلومتر انتخاب و نمونه‌برداری از رسوب در 8 مرحله به­ صورت هر 45 روز انجام شد. شناسایی­ ها با استفاده از استریومیکروسکوپ دوچشمی و کلیدهای شناسایی فون بنتیک انجام گرفت. به­ منظور ارزیابی زیستی کیفیت آب از  شاخص­های BMWp ،ASPT و شانون وینر  استفاده گردید. بر اساس نتایج، میانه­ های رودخانه به سمت خلیج فارس( ایستگا­ های 7 تا 10) در شرایط آلودگی شدید قرار دارند. این ایستگاه­ها به ­وسیله زمین­های کشاورزی احاطه شده ­اند که از آفت­ کش­ها و علف­ کش­ها در مقیاس گسترده در آن­ها استفاده می­شود و در نتیجه ­ی آن زهاب کشاورزی حاوی آلاینده­ ها را به رودخانه سرازیرمی­کند. علاوه بر این در محدوده کوار(ایستگاه 7)، پساب معادن شن و ماسه به داخل رودخانه سرازیر می­شود که اکوسیستم دریاچه را به شدت دگرگون کرده است.کیفیت آب رودخانه­ ی قره آغاج به­ طور کلی پایین است و در طبقه الودگی متوسط تا شدید قرار می­گیرد.
 
 
بی­ مهرگان کفزی می­توانند به­ عنوان شاخص زیستی، تغییرات طبیعی و انسان ساخت محیط را نشان دهند.رودخانه­ ی قره آغاج یکی از مهم­ترین رودخانه­ های استان فارس است که در طی مسیر خود مصارف بسیار کشاورزی و شرب دارد. هدف از این مطالعه، بررسی تغییرات بی­ مهرگان کفزی طی یک سال از مهر 97 تا شهریور 98 به­ منظور تعیین شرایط کیفی آب رودخانه­ ی قره آغاج است. بدین منظور 10 ایستگاه  نمونه‌برداری  در مسیر رودخانه، در مسیری به طول تقریبی 190 کیلومتر انتخاب و نمونه‌برداری از رسوب در 8 مرحله به ­صورت هر 45 روز انجام شد. شناسایی ­ها با استفاده از استریومیکروسکوپ دوچشمی و کلیدهای شناسایی فون بنتیک انجام گرفت. به­ منظور ارزیابی زیستی کیفیت آب از  شاخص ­های BMWp ،ASPT و شانون وینر  استفاده گردید. بر اساس نتایج، میانه­ های رودخانه به سمت خلیج فارس( ایستگا­ های 7 تا 10) در شرایط آلودگی شدید قرار دارند. این ایستگاه­ها به ­وسیله زمین­های کشاورزی احاطه شده ­اند که از آفت­ کش­ها و علف­ کش­ها در مقیاس گسترده در آن­ها استفاده می­شود و در نتیجه­ ی آن زهاب کشاورزی حاوی آلاینده­ ها را به رودخانه سرازیرمی­کند. علاوه بر این در محدوده کوار(ایستگاه 7)، پساب معادن شن و ماسه به داخل رودخانه سرازیر می­شود که اکوسیستم دریاچه را به شدت دگرگون کرده است.کیفیت آب رودخانه­ ی قره آغاج به­ طور کلی پایین است و در طبقه الودگی متوسط تا شدید قرار می­ گیرد. 

کلیدواژه‌ها

• بزرگ بی مهرگان کفزی
• رودخانه‌ی قره آغاج
• کیفیت آب

عنوان مقاله [English]

Evaluateation of water quality of Ghareh-Aghaj River(Fars province ,Iran)

نویسندگان [English]

• Hamidreza Shahradnia ¹
• Atefeh chamani ²
• Mehrdad Zamanpoore ³

¹ PhD student in Biodiversity, Department of Environment, Isfahan Branch (Khorasgan), Islamic Azad University, Isfahan, Iran

² Assistant Professor, Department of Environment, Isfahan Branch (Khorasgan), Islamic Azad University, Isfahan, Iran

³ Assistant Professor of Aquaculture, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Fars Agricultural Research and Training Center and Natural Resources, Shiraz

چکیده [English]

Macrobenthos can serve as a bioindicator for natural or anthropogenic environmental changes. Ghareh-Aghaj River is one of the most important rivers in Fars province that supply potable, agricultural and industrial water. This study aimed to investigate the changes of macrobenthos in different months and stations for one year from September 2018 to August 2019 to determine the water quality of Ghareh-Aghaj River in Fars province. For this purpose, 10 stations were selected from 190 kilometers of river length and sediment samples collected once every 45 days. Identifications were done using binocular stereomicroscope and benthic identification keys. BMWP, ASPT and Shannon Wiener indices were used to evaluate water quality. From the midstream zone to the Persian Gulf (stations 7 to 10) has severe pollution. These stations are surrounded by extensive farmlands that use pesticides and herbicides in a large scale, resulting agricultural runoff containing a variety of contaminants flowsinto the river. In addition, in the downstream stations, especially in ​​Kavar (Station 7), the effluent of sand mines flows into the river, which has caused a severe change in the ecosystem of the lake. According to the results, the water quality of Ghareh-Aghaj River is relatively badand placed in the category of moderate to severe polluted

کلیدواژه‌ها [English]

• Ghareh-Aghaj River
• Macrobenthos
• Water quality