نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمدرضا کریم ¹
• حسین صبوری ²
• احمدرضا دادرس ³

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی ، دانشگاه پیام نور تهران

² دانشیار تولید گیاهان ، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی ، دانشگاه گنبد

³ استادیار پژوهشی بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی(ایستگاه زتحقیقات زیتون طارم)، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی. استان زنجان،

چکیده

شناسایی مکان­های کنترل­کننده صفات کمی به ویژه در وضعیت تنش از موضوع­های مهم حوزة به نژادی است. پژوهش حاضر در راستایی شناسایی نشانگر­های مولکولی که ارتباط معنی­داری با صفات مرتبط در برنج با استفاده از  نشانگر ISSR و 59 ژنوتیپ برنج و 21 صفت زراعی در شرایط غرقاب و تنش خشکی انجام شد. ژنوتیپ­های مورد بررسی براساس  نشانگر­های بین ریزماهواره­ای در مجموع 144 باند با میانگین 4/14  باند به ازای هر جایگاه نشانگری ایجاد نمود و از 144 باند تشکیل شده 17/69 درصد از باند­ها چندشکل بودند. بیشترین محتوای اطلاعات چند شکل(PIC) را آغازگر ISSR-7 با 49/0 و آغازگرهایی ISSR-2، ISSR-8، ISSR-9 و ISSR-10 با 47/0 کمترین مقدار PIC را به خود اختصاص دادند. تجزیه ارتباط با استفاده از ماتریس ساختار جمعیت و با مدل­های آماری GLM و MLM با استفاده از نرم افزار TASSEL  برای 21 متغیر انجام شد. مدل MLM   توانست در شرایط نرمال 96 نشانگر و در شرایط تنش خشکی 80 نشانگر معنی­دار را مرتبط با 21 صفت مورد بررسی در سطح احتمال پنج درصد شناسایی نماید. مطابق نتایج تجزیه ارتباط در شرایط نرمال بالاترین ضریب تبین (در مدل MLM) مربوط به آلل ISSR7-2 به میزان 27/29 درصد و در شرایط تنش خشکی بالاترین ضریب تبین (در مدل GLM) مربوط به آلل ISSR1-6 به مقدار 77/22 درصد بود. با توجه به نتایج، پیش بینی می­شود استفاده از نشانگرهای ISSR ردیابی شده در این پژوهش درصورت تأیید و پس از اختصاصی شدن، با اطمینان زیادی در برنامه­های انتخاب به کمک نشانگر امکان پذیر باشد.

کلیدواژه‌ها

• تجزیه ارتباط
• برنج
• تنش خشکی
• ISSR
• TASSEL

عنوان مقاله [English]

Association analysis of genes controlling morphological traits in rice using ISSR markers in flooding and drought condition

نویسندگان [English]

• mohamad reza karim ¹
• hossein sabori ²
• Ahmad Reza Dadras ³

¹ Msc student of Agricultural Biotechnology, Payame Noor University of Tehran

² Associate Professor of Plant Production, College of Agriculture and Natural Resources, University Gonbad

³ Research Assistant Professor of Crop and Horticultural Science Research Department, Zanjan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Zanjan, Iran.

چکیده [English]

Identification of quantitative traits loci, especially in stress, is one of the important issues in plant breeding. The present study was conducted to identify molecular markers that have a significant relationship with related traits in rice using ISSR markers and 59 rice genotypes and 21 agronomic traits in the flooding and drought stress conditions. The genotypes were based on ISSR markers in a total of 144 bands with an average of 14.4 bands for each marker, and of 144 bands, 69.17% of the bands were polymorphic. The largest polymorphic information content (PIC) was initiated by ISSR-7 with 0.49 and the ISSR-2, ISSR-8, ISSR-9 and ISSR-10 primers with the lowest PIC of 0.47. The association analysis was performed using population structure matrix with GLM and MLM statistical models using the TASSEL software for 21 variables. The MLM model was able to detect meaningful markers in flooding condition of 96 markers in drought stress conditions and related to 21 traits examined at a probability level of 5%. According to the results of association analysis in flooding conditions, the highest correlation coefficient (in the MLM model) of the ISSR27-2 allele was 29.27% ​​and in the drought stress, the highest correlation coefficient (in the GLM model) was related to the ISSR1-6 allele of 77.7 22 percent. According to the results, it is anticipated that the use of ISSR markers detected in this study, if confirmed and after being confined, is highly confident in the selection breeding programs with the help of the molecular marker.

کلیدواژه‌ها [English]

• Association analysis
• Rice
• Drought stress
• ISSR
• TASSEL