زیست شناسی کاربردی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

براساس موضوعات

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

اطلاعات آماری نشریه

راهنمای نویسندگان

جهت رفع مشکل پرداخت مالی در سامانه

راهنمای ثبت نام داروان در Publons

داوران سال 1398

داوران سال 1399

داوران سال 1400

داوران سال 1401

سطوح فلزات سنگین مس، روی و آهن در بافت‌های عضله و آبشش سه گونه ماهی کاراس طلائی (auratus Carassius)، سیاه‌کولی (Vimba persa) و زردپر (Luciobarbus capito) در سد منجیل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار ، گروه محیط زیست ، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست ، دانشگاه ملایر ، ملایر ، ایران

2 گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیستف دانشگاه ملایر

3 گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه ملایر

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی غلظت فلزات سنگین مس، روی و آهن در بافت‌های عضله و آبشش سه گونه کاراس طلائی (Carassius auratus)، سیاه‌کولی (Vimba persa) و زردپر (Luciobarbus capito) در سد منجیل انجام شد. یافته­ها نشان داد که بالاترین میانگین غلظت در بافت‌ها و سه گونه ماهیان مربوط به فلز آهن است. در دو گونه کاراس طلائی و سیاه‌کولی، کمترین و بیشترین میانگین غلظت فلزات مورد مطالعه به ترتیب در بافت عضله و آبشش مشاهده شد. همچنین در گونه زردپر بیشترین مقادیر روی و آهن در آبشش و کمترین در عضله، اما برای فلز مس برعکس بود. بافت آبشش به­دلیل آنکه جایگاه متابولیسم فلزات است، می­تواند شاخص خوبی برای آلودگی توسط فلزات سنگین باشد. مقایسه میزان مس و روی در عضله گونه‌های کاراس طلائی، سیاه‌کولی و زردپر با استانداردهای جهانی حاکی از پائین بودن غلظت این دو فلز در مقایسه با حد مجاز استانداردهای جهانی بود. مقایسه میزان آهن در عضله سه گونه از ماهیان سد منجیل استان گیلان با استانداردهای جهانی حاکی از بالا بودن غلظت این فلز در هر سه گونه در مقایسه با استاندارد (FDA) و پائین بودن آن در هر سه گونه در مقایسه با حد ­مجاز استاندارد WHO بود. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The levels of heavy metals of copper, zinc and iron in muscle and gill tissues of the three species of (Carassius auratus), (Vimba persa) and (Luciobarbus capito) in the manjil dam

نویسندگان [English]

  • Eisa Solgi 1
  • Hasan Bigdeli 2
  • Arezoo Solimany 3

1 Associate Professor, Department of Environment, Faculty of Natural Resources and Environment, Malayer University, Malayer, Iran

2 Department of Environment, Faculty of Natural Resources and Environment, Malayer University, Malayer‎

3 Department of Environment, Faculty of Natural Resources and Environment, Malayer University, Malayer‎

چکیده [English]

This research was conducted to investigate the concentration of heavy metals of copper, zinc and iron in muscle and gill tissues of Carassius auratus, Vimba persa and Luciobarbus capito in Manjil dam. The results showed that the highest mean metal concentration in the tissues and the three fish species belonged to iron. In both Carassius auratus and Vimba persa, the lowest and highest mean concentrations of the studied metals were observed in muscle and gill tissue, respectively. In Luciobarbus capito, the highest levels of zinc and iron in the gills and the lowest in the muscle, for the copper metal were in reverse, however Gill tissue can be a good indicator of heavy metal contamination since it is the location of metal metabolism. Comparison of copper and zinc in the muscles of the species of Carassius auratus, Vimba persa and Luciobarbus capito, with global standards indicated the lower concentration of these metals compared to the global standards. Muscle tissue iron content of the three species of Manjil Dam Lake was high compared to the standard threshold of the American Food and Drug Administration (FDA) and low in all three species compared to the WHO standard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Carassius auratus
  • Essential Heavy Metals
  • Luciobarbus capito
  • Manjil Dam
  • Vimba persa
مراجع
اطهر، م.، هورا،ش.ب.، (1386) فلزات سنگین و محیط‌زیست. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج. 175 صفحه.
الصاق، ا.، (1389) سنجش میزان تجمع فلزات سنگین در ماهیان سفید (Rutilus frissi kutum) و کپور (Cyprinus carpio) دریای خزر. مجله پژوهشهای علوم و فنون دریایی. 25(2): 77-69.
بهشتی، م.، عسکری‌ساری، ا.، ولایت‌زاده، م.، (1391) بررسی غلظت فلزات سنگین در ماهی بیاه در رودخانه کارون، استان خوزستان. مجله آب‌و‌فاضلاب، (23)3، 133-125.
پاکزاد­توچایی، ش.، (1392) بررسی الگوی تجمع فلزات سنگین (Ni، Pb، Cu و Zn) در بافت­های عضله، کبد، کلیه، آبشش و فلس ماهی کپور نقره­ای (Hipophthalmichthys molitrix) چاه نیمه­های سیستان. نشریه علمی پژوهشی اقیانوس­شناسی، 4(13): 28-21.
پدرام­ژرف، م.، خوشخو، ژ.، خارا، ح.، بابایی، ح.، (1391) اندازهﮔیری ﻏلظت سرب، کادمیوم و مس در بافت ﺧوراکی ماهی به وسیله طیف­سنجی اتمی شعله. سومین کنگره عناﺻر کمیاب. دو ماهنامه فیض. 16(7).
جاوید‌گلشن‌آباد، ع.، تقوی‌جلودار، ح.، امجدی، م.، فضلی، ح.، (1394) بررسی غلظت فلزات سنگین (آهن، روی، مس و کادمیوم) در بافت‌های مختلف ماهی کلمه (Rutilus rutilus caspicus) در نواحی جنوبی دریای خزر. نشریه دامپزشکی در پژوهش و سازندگی، شماره 107، 16-9. 
جلالی جعفری، ب.، آقازاده‌مشکی، م.، (1386) مسمومیت ماهیان در اثر فلزات سنگین آب و اهمیت آن بهداشت عمومی. انتشارات مان، تهران، چاپ اول، 134ص.
ریگی، م.، پاکزاد­توچایی، س.، (1394) بررسی تجمع فلزات سنگین (سرب، نیکل، مس، آهن و روی) در ماهی سفیدک (Schizothorax zarudnyi) چاه نیمه­های سیستان. فصلنامه علمی پژوهشی محیط­زیست جانوری. 7(1): 176-171.  
عبیدی، ر.، پذیرا، ع.ر.، (1397) بررسی سطح غلظت فلزات ضروری (مس، آهن و سلنیوم) در بافت‌های عضله، کبد و آبشش ماهی قباد (Scomberomorus guttatus) در بندر بوشهر. مجله علمی شیلات ایران. 27 (1): 171-165.
عسکری‌ساری، ا.، (1388) بررسی عناصر سنگین (سرب، جیوه و کادمیوم) در ماهیان بومی آب شیرین شیربت (Barbus grypus) و بیاه (Liza abu) صید رودخانه‌های کارون و کرخه در فصل زمستان. مجله علمی پژوهشی بیولوژی دریا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، 1 (4):  107-97.
عسکری‌ساری، ا.، جواهری‌بابلی، م.، محجوب، ث.، ولایت‌زاده، م.، (1391) میزان فلزات سنگین (جیوه، کادمیوم و سرب) در عضله ماهی شوریده در بنادر صیادی آبادان و بندرعباس. مجله علمی شیلات ایران، 106-99: (3)21.
عسکری‌ساری، ا.، ولایت‌زاده، م.، (1393) فلزات سنگین در آبزیان. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز. چاپ اول. اهواز، ایران.
فلاح­نژاد­آستانی، ز.، تقوی، ح.، فضلی، ح.، (1395) بررسی فلزات سنگین (روی، مس، کادمیوم و آهن) در بافت­های مختلف شگ ماهی (Alosa braschnikowi) در نواحی جنوبی دریای خزر (بابلسر). فصلنامه علمی پژوهشی محیط­زیست جانوری، 8(4): 157-164.
قنبری، ف.، پذیرا، ع.ر.، مغدانی، س.، عبیدی، ر.، (1395) بررسی غلظت فلزات سنگین کادمیوم (Cd) و روی (Zn) در عضله ماهی کفشک (Brachirus orientalis) در بنادر بوشهر و عسلویه. مجله زیست‌شناسی دریا، 8 (30): 95-83.
قنبری، ف.، پذیرا، ع.ر.، عبیدی، ر.، فروزانی، س.، (1396) بررسی تجمع زیستی فلزات سنگین مس، روی، آهن و سلنیوم در بافت‌های عضله، کبد و آبشش ماهی سنگسر معمولی (Pomadasys kaakan) در بندر بوشهر. مجله علمی شیلات ایران. 26 (6): 171-178.
محمدنبی­زاده، س.، پورخباز، ع.، (1392) یررسی تجمع فلزات سنگین کادمیوم و نیکل در بافت­های ماهی زمین­کن (Platycephalus ndicus ) در تالاب حرا. فصلنامه علوم مهندسی محیط­زیست. 1: 44-39.
مکتبی، پ.، رومیانی، ل.، (1395) مقایسه غلظت آهن در اندام‌های عضله، کبد و آبشش ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) در استخر پرورش ماهیان گرم‌آبی در استان خوزستان. مجله علمی شیلات ایران، 25 (2): 143-135.
ناصری، م.، رضایی، م.، (1387) اثرات دمای نگهداری به ﺣاﻟت انجماد بر میزان تجمع و پراکنش برخی فلزات در ماهی کفال پشت سبز (Liza dussumieri) فصلنامه علوم و ﺻنایع ﻏذایی. 5(2): 67-59.
ولایت‌زاده، م.، (1395) بررسی میزان فلزات سنگین آهن، روی و مس در عضله برخی ماهیان بومی تالاب هورالعظیم، استان خوزستان. مجله پژوهش‌های علوم و فنون دریایی، 11 (3): 100-88.
Agah, H. Leermakarkes, M. Elskens, M. fatemi, S.M. and Baeyens, W. (2007) total mercury and methyl mercury concentrations in fish from (Cd, Cr, Cu, Fe, Pb, Zn) levels and the size of six Mediterranean fish species, Journal of Environmental Pollution, 121: 129-136.  
Ay, O. Kalay, M. Tamer, L. and Canli, M. (1999) Copper and lead accumulation in tissues of a freshwater fish Tilapia zillii and its effects on the bronchial Na, K-ATPase activity. Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology. Vol. 62, pp: 160-168.
Bahnasawy, M. Aziz khidr, A. Dheina, N. (2009) Seasonal variations of heavy metals concentrations in mullet, (Mugil cephalus) and (Liza ramada) (Mugilidae) from Lake Manzala. Journal of Applied Sciences Research,Vol, 5, No,7. pp: 845-852.
Baki,M.A. Hossain, M.M. Akter,J. Quraishi, S.B.  Shojib, M.F.H. Ullah, A.K.M.K. Khan, M.F. (2018) Concentration of heavy metals in seafood (fishes, shrimp, lobster and crabs) and human health assessment in Saint Martin Island, Bangladesh. Journal of Ecotoxicology and Environmental Safety. 153-163.
Bryan G. W. (1976) Some effects of heavy metal tolerance in aquatic organisms. In: Lockwood A.P.M. (ed.) Effects of pollutants on aquatic organisms. Cambridge University Press. Cambridge, England,7 p.
Canli M. and Atli G. (2002) The relationship between heavy metal (Cd, Cr, Cu, Fe, Pb, Zn) levels and the size of six Mediterranean fish species. Journal of Environmental Pollution, 121: 129-136.
Calza, C. Anjos, M.J. Castro, C.R.F. Barroso, R.C. Araujo, F.G. Lopez, R.T. (2004) Evaluation of heavy metals levels in the Para!ıba do Sul River by SRTXRF in muscle, gonads and gills of Geophagus brasiliensis. Radiation Physics and Chemistry, Vol, 71, pp: 787-788.
Chi, Q. Zhu, G. and Langdon, A. (2007) Bioaccumulation of heavy metals in fishes from Taihu lake, China, Journal of Environmental Science, 19: 1500-1504.
 Dalman, O. Demirak, A. and Balci, A. (2006) Determination of heavy metals (Cd, Pb) and trace elements (Cu, Zn) in sediments and fish of the southeastern Aegean sea (Turkey) by atomic absorption spectrometry, Food Chemistry, 26: 157-162.
Darmono, D. and Denton, G.R.W. (1990) Heavy metals concentration in the banana prawn Penaeus merguiensis and leader prawn Penaeus monodon in the Towns vile region of Australia. Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology, 44:479-486.
FAO, (2012) "Fishery and aquaculture statistics", Marine fishery, Rome. 100 p.
Fernandes, C. Fontaı´nhas-Fernandes, A. Peixoto, F. Salgado, M.A. (2007) Bioaccumulation of heavy metals in Liza saliens from the Esmoriz–Paramos coastal lagoon, Portugal. Ecotoxicology and Environmental Safety. 66: 426-431.
Food and Drug Administration (FDA), (2011) Fish and Fishery Products Hazards and Controls Guidance. Department of health and human service public health food and drug administration center for food safety and applied nutrition of food safety. Fourth Edition, 476 p.
Ghaedi, M. Shokrollahi, A. Kianfar, A.H. Pourfarokhi, A. Khanjari, N. Mirsadeghi A.S. and Soylak M. (2009) Pre concentration and separation of trace amount of heavy metal ions on bis (2- hydroxyl acetophenone) ethylendiimine loaded on activated carbon. Journal of Hazardous Materials, 162:1408–1414.
Heath, A.G. (1987). Water pollution and fish physiology, DRS Press, Boston, USA.
Hoseini, H. and Tahami, M. S. (2012) Study of Heavy Metals (Pb and Cd) Concentration in Liver and Muscle Tissues of Rutilus frisii Kutum, Kamenskii, 1901 in Mazandaran Province. Global Veterinaria, 9 (3): 329-333.
Jahan, I. Nur Alam Siddiki, A.K.M. Niamul Naser, M. and Abdus Salam, Md. (2015) Bioaccumulation and Toxicity of Iron Salt on Shingi Fish Heteropneustes fossils (Bloch) and its possible impacts on human health. Bangladesh Pharmaceutical Journal, 18(2): 179- 182.
Jordao, C.P. Pereira, M.G. Bellato, C.R. Pereira, J.L. and Matos, A.T. (2002) Assessment of water systems for contaminants from domestic and industrial sewages. Journal of Environmental Monitoring and Assessment, 79(1): 75-100.
Kamaruzzaman, B.Y. Ong, M.C. and Rina, S.Z. (2010) Concentration of Zn, Cu and Pb in Some Selected Marine Fishes of the Pahang Coastal Waters, Malaysia. American Journal App Science. 7(3): 309-314.
Lakshmanan, R. Kesavan, K. Vijayanand, P. Rajaram, V. and Rajagopal, S. (2009) Heavy Metals Accumulation in Five Commercially Important Fishes of Parangipettai Southeast Coast of India. Advance Journal of Food Science and Technology, 1: 63-65.
Linnaeus, C. (1758) Systema Naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Editio decima, reformata. Laurentius Salvius: Holmiae. ii, 824 pp., available online at http://www.biodiversitylibrary.org/item/10277#page/3/mode/1up.
MAFF, (1995) Monitoring and surveillance of non-radioactive contaminants in the aquatic environment and activities regulating the disposal of wastes at sea, 1993, Directorate of Fisheries Research, Lowest oft, Aquatic Environment Monitoring Report, No. 44.
Mansour, S. A. and Sidky. M. M. (2002) Ecotoxicological studies. 3: Heavy metals contaminating water and fish from Fayoum Governorate, Egypt. Pesticide Chemistry Department, National Research Centre, Dokki, Cairo, Egypt. Food Chemistry, 78: 15-22.
McCoy, C.P. Ohara, T.M. Benett, L.W. and Boyle, C.R. (1995) Liver and kidney concentrations of zinc, copper and cadmium in channel fish (Ictalurus punctatus): Variations due to size, season and health status. Veterinary and Human Toxicology, 37: 11-15.
Monsefrad, F. Imanpour Namin, J. and Heidary S. (2012) Concentration of heavy and toxic metals Cu, Zn, Cd, Pb and Hg in liver and muscles of Rutilus frisii kutum during spawning season with respect to growth parameters. Iranian Journal of Fisheries Sciences, 11(4): 825-839.
Ossana, N.A. Elissa, B.L. and Salibian, A. (2009) Cadmium bioconcentration and genotoxicity in the common carp (Cyprinus carpio). International Journal of Environment and Health, Vol, 3, No,3. pp: 302-309.
Ozturk, M., Ozozen, G., Minareci, O., Minareci, E., (2009) Determination of heavy metals in fsh, water and sediments of Avsar Dam Lake in Turkey. Iranian Journal of Environment and Health Science. English,Vol, 6, No,2. pp: 73-80.
Pakzad Toochaei, S. Righi, M. Rahdari, A. and Karami, R. (2013) A study on concentration of heavy metals (Pb, Ni, Cu, Fe, and Zn) in liver and muscle tissues of loach fish (Paracobitis rhadinaea) In Sistan’s Chahnimehreservoirs, Iran. Journal of novel applied sciences. 8: 644-649.
Raeisi, S. Sharifi Rad, J. Sharifi Rad. M. and Zakariaei, H. (2014) Analysis of heavy metals content in water, sediments and fish from the Gorgan bay, southeastern Caspian sea, Iran. International journal of Advanced Biological and Biomedical Research, 2(6): 2162-2172.
Rashed MN. (2001) Monitoring of environmental heavy metals in fish from Nasser lake. Environ Int; 27(1): 27-33.
Romeo, M. Siau, Y. Sidoumou, Z. and Gnassia-Barelli, M. (1999) Heavy metal distribution in different fish species from the Mauritania coast. Journal of Sciences Total Environment, 232: 169- 175.
Sciortino, J.A. and Ravikumar, R. (1999) Fishery Harbour Manual on the Prevention of Pollution - Bay of Bengal Programme, Published by FAO, 123 p.
Staniskiene, B. Matusevicius, P. Budreckiene, R. and Skibniewska, K.A. (2006) Distribution of Heavy Metals in Tissues of Freshwater Fish in Lithuania, Polish Journal of Environment Study, 15(4): 585-591.
TaghaviJelodar, H. SharifzadehBaei, M. Najafpour, S.H. and Fazli, H. (2011) The Comparison of heavy metals concentrations in different organs of (Liza aurata) inhabiting in Southern part of Caspian Sea. World Appliad Sciences Journal. 82: 96-100.
Turkmen, A. Turkmen, M. TQE, Y. and Akyu, I. (2005) Heavy metals in three commercially valuable fish species from Iskenderun Bay, North East Mediterranean Sea, Turkey. Food Chemistry, 91: 167-172. DOI: 10.1016/j.foodchem.2004.08.008.
Turkmen, M. and Ciminli, C. (2007) Determination of metals in fish and mussel species by inductively coupled plasma-atomic emission spectrometry. Food Chemistry, 103:670-675. DOI: 10.1016/j.foodchem.2006.07.054.
Van Geast, J. (2010) Bioaccumulation of sediment-associated contaminants in freshwater organism: development and standardization of a laboratory method. Ph.D thesis, University of Guelph, Canada, 232 pp.
World Health Organization (WHO). 1989. Heavy metalsenvironmental aspects. Environment Health Criteria. No. 85. Geneva, Switzerland
WHO, (1995) Health risks from marine pollution in the Mediterranean. Part (1) Implications for Policy Markers, 25 p.
Zhang, Z. He, L. Li, J. Wu, Z. (2007) Analysis of heavy metals of muscle and intestine tissue in fish in Banan section of Chongqing from three Gorges reservoir, China, Polish Journal of Environmental Study,16:949-958.
Zeynali, F., Tajik, H., Asri, R.S., Meshkini, S., Fallah, A., Rahnama, M., 2009. Determination of Coper, Zinc and Iron levels in Edible Muscel of three Commercial Fish Species from Iranian Coastal water of the Caspian Sea. Journal of Animal Veterinary Advance, 8(7), 1285 -1288.
زیست شناسی کاربردی
دوره 32، شماره 3 - شماره پیاپی 61
آذر 1398
صفحه 39-53
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار