نویسندگان

• پرشیا محمدزاده
• شهلا جمیلی

چکیده

  فلزات سنگین از جمله سرب از آلاینده­های مخرب محیط زیست می باشند و می­توانند اثرات بسیار نامطلوبی بر بافت های بدن موجودات زنده داشته باشند. در این تحقیق اثر نیترات سرب بر برخی از بافت های ماهی کلمه Rutilus rutilus caspius مورد بررسی قرار گرفت و به همین منظور تأثیر این آلاینده در غلظت ­های مختلف بر روی این ماهی در شرایط آزمایشگاهی برای مشاهده میزان تغییرات بافتی بررسی شد . نمونه­ها در آکواریوم در معرض غلظت­های1/0 ، 2/0 ، 4/0 میلی گرم بر لیتر نیترات سرب به مدت ۴۶، ۹۶، ۱۴۴، ۱۶۸، ساعت قرار داده شدند. سپس بافت­های کبد و آبشش آن­ها جهت تعیین آسیب­های بافتی از بدن جدا شدند. اسلایدهای آماده شده پس از رنگ­آمیزی با عدسی ۱۰ و ۴۰ میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفتند. تغییرات هیستوپاتولوژیک در کبد عبارت بودند از: اتساع سینوزوییدی، واکوﺋوله ﺷﺪن، پرخونی وخونریزی، ﭘﯿﮑﻨﻮﺯﻩﺷﺪﻥ هسته، نکروز هپاتوسیت ها، تجمع ﻫﻤﻮﺳﻴﺪﺭین ﺩﺭ ﺳﻠﻮﻝﻫای ملانوماکروفاﮊ و اسیدوفیلیک ﺷﺪﻥ ﺳﻠﻮﻟﻬا,هجوم لنفوسیتهاونکروز کانونی مشاهده شد و در آبشش ضایعاتی همچون: ادم، فیلامنت ولاملای ثانویه، نکروز سلولی، هایپرتروفی وهایپرپلازی، پرخونی وخونریزی، هجوم سلولهای آماسی، چسبندگی در لاملای ثانویه،تجمع موکوس، تلانژیکتازی، دیسپلازی ومتاپلازی سلول های پوششی به سلول های موکوسی یا مخاطی آّب شش و حالت چماقی شدن به صورت دیستال در لاملای ثانویه مشاهده شد هر چه غلظت آلاینده بیشتر باشد این ضایعات شدیدتر شده به این صورت که در غلظت 1/0میلی گرم بر لیتر سرب حداقل آسیب بافتی مشاهده شد ولی با افزایش زمان در غلظت­های 1/0 ،2/0، 4/0 میلی گرم بر لیتر سرب حداکثر آسیب بافتی مشاهده شد.  

کلیدواژه‌ها

• نیترات سرب
• ماهی کلمه
• بافت کبد
• بافت آبشش

عنوان مقاله [English]

Effect of PbNO3 on Gill and Liver tissues in Rutilus rutilus

نویسندگان [English]

• Pershia Mohamadzadeh
• Shahlah Gamili

چکیده [English]

  Lead (Pb) is one of the destructive and harmful pollutants and it could have undesirable impact on tissues of organisms. In this study, the effect of various concentrations of Lead on liver and gill tissues were examined. The fingerling Rutilus rutilus were prepared and transferred to laboratory. After keeping the samples in aquarium, they were exposed to concentrations of 0.1, 0.2 and 0.4 mg/l Lead for 48, 96, 144 and 168 hours. At mentioned times, samples were removed from control and treatment aquariums then liver and gill tissues were extracted for damage determination. After staining, prepared slides were studied with magnification of 10 x and 40 x by optical microscope. In damaged tissues, Sinusoidal dilation, Vacuolization, Congestion, Hemorrhage, Nuclear piknosis, Hepatocytes necrosis, Hemosiderin accumulation in melanomacrophage cells and cellular acidophilic changes, Lymphocytic infiltration and focal necrosis of liver and gill, Mucosal hyperplasia, Secondary lamella and filaments edema, Pillar cells necrosis, Chloride cells necrosis, Congestion, Hemorrhage, Inflammatory cells infiltration, Hyperplasia, Hypertrophy, Secondary lamella adhesion, Mucosa accumulation, telangiectasia, Epithelial cells dysplasia and metaplasia to mucosal cells and Distal clubbing in secondary lamella were demonstrated (were observed). The results showed that, when the concentration of Lead Nitrate was increased more severe damages occurred. At 0.1 mg/l Lead, minimum tissue damages were observed, but with increasing time in 0.2 and 0.4 mg/l Lead maximum tissue injuries were found.

کلیدواژه‌ها [English]

• PbNO3
• Rutilus rutilus
• Liver
• Gills Tissues